การรักษาแผลคีลอยด์ด้วยการฉายรังสี

     แผลคีลอยด์ (keloid) คือ แผลเป็นชนิดหนึ่งที่เกิดจากการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อผิดปกติบริเวณแผลเดิม ลักษณะของแผลจะนูนขึ้นและมีขนาดใหญ่กว่ารอยแผลเดิม มักเกิดจากการสร้างคอลลาเจนที่มากเกินไปขณะสมานแผล

การฉายรังสี รักษาแผลคีลอยด์ (Radiation therapy for keloid scars) 

     วิธีการนี้เริ่มจากศัลยแพทย์ทำการผ่าตัดแผลคีลอยด์ออก แล้วส่งผู้ป่วยเข้ารับการฉายรังสีบริเวณแผล เพื่อยับยั้งการสร้างเนื้อเยื่อผิดปกติ การฉายรังสีมักทำ 1 - 3 ครั้ง โดยเริ่มภายใน 24 ชั่วโมง หลังการผ่าตัด เพื่อให้ได้ผลการรักษาที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ

แผลแบบใดที่ควรพิจารณาฉายรังสี?

• แผลคีลอยด์ที่เคยผ่าตัดแล้วกลับมาเป็นซ้ำ
• แผลที่ทำให้เจ็บหรือรบกวนการใช้ชีวิต
• แผลคีลอยด์หลังการผ่าตัดคลอด
• แผลบริเวณที่มีโอกาสเป็นคีลอยด์สูง เช่น หน้าอก บ่า หรือบริเวณที่ผิวตึงมาก

ขั้นตอนการวางแผนและการฉายรังสี

1. การวางแผนการรักษา (CT Simulation):

     ทีมรังสีรักษาจะทำการจำลองพื้นที่แผลด้วยเครื่อง CT  Scan และออกแบบแผนการฉายรังสีแบบเฉพาะราย หากแผลมีรูปร่างซับซ้อน อาจต้องสร้างอุปกรณ์กันรังสีให้เหมาะสมกับแผลของผู้ป่วยแต่ละคน (ใช้เวลาประมาณ 1 - 3 ชั่วโมง)

2. การฉายรังสี

• ใช้เวลาฉายแต่ละครั้งประมาณ 15 - 30 นาที
• ผู้ป่วยนอนในตำแหน่งเดิมตามแผนที่วางไว้
• มีการใส่อุปกรณ์กันรังสี และทำเครื่องหมายบนผิวหนัง
• ฉายรังสีตามจุดที่กำหนด และมาตามนัดครั้งต่อไป หากต้องมีการฉายรังสีเพิ่ม

ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น

1.  ในระยะสั้น (ภายใน 2-3 สัปดาห์)

อาการระคายเคืองของผิวหนัง

     อาการมักเกิดขึ้นภายในช่วง 2-3 สัปดาห์ หลังการรักษาและสามารถหายได้เอง อาจมีความรู้สึกเจ็บหรือระคายเคืองบริเวณผิวหนังตรงบริเวณที่ฉายรังสีหลังจากการรักษา โดยอาการจะค่อย ๆ ดีขึ้นในช่วง 6 สัปดาห์ หลังการรักษา

2.  ในระยะยาว (ภายหลัง 3 เดือนขึ้นไป)

2.1.  การเปลี่ยนแปลงสีผิว

     ในระยะยาว ผิวหนังอาจมีการเปลี่ยนสีซึ่งเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของเม็ดสีบริเวณที่ได้รับการรักษา ส่งผลให้ผิวอาจคล้ำขึ้นหรือจางลงเมื่อเทียบกับบริเวณรอบๆ

2.2.  ความเสี่ยงในการเกิดมะเร็ง

     แม้จะเป็นความเสี่ยงที่ร้ายแรง แต่การรักษาด้วยการฉายรังสีมีความเสี่ยงต่ำมากที่จะทำให้เกิดมะเร็งในระยะยาว 

วิธีดูแลผิวหนังหลังการฉายรังสี

• ใช้ผ้าปิดแผลหลังการผ่าตัด หลีกเลี่ยงการสัมผัสบริเวณที่รักษา 
• หลีกเลี่ยงลมและแสงแดด เพราะอาจทำให้เกิดการระคายเคืองผิวหนังและอาการแย่ลง หากมีความจำเป็นต้องเจอแสงแดด ควรใช้ครีมกันแดด SPF 50 และจำกัดระยะเวลาให้น้อยที่สุด
• หลีกเลี่ยงเสื้อผ้าที่เสียดสีกับบริเวณที่ได้รับการรักษา

การติดตามอาการ

     ศัลยแพทย์จะทำการนัดติดตามอาการเพื่อตัดไหม โดยในระหว่างนี้ควรหมั่นสังเกตอาการผิดปกติของแผล หรือหากมีข้อกังวลอื่น ๆ เกี่ยวกับแผล ควรรีบเข้ามาพบศัลยแพทย์ผู้ดูแลเพื่อตรวจประเมิน

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
 ศูนย์ฉายแสง 4 มิติและเคมีบำบัด ตึก LINAC CENTER โรงพยาบาลรามคำแหง 2
Email: information@ram2-hosp.com
Line Official: @ram2
โทร: 02-032-3888

แนะนำแพทย์แพทย์ศูนย์รังสีรักษา