หน้าแรกมีเดียบทความสุขภาพต้อกระจก! ความเสื่อมที่รักษาได้ รีบรักษาก่อนสาย

ต้อกระจก! ความเสื่อมที่รักษาได้ รีบรักษาก่อนสาย

January 07 / 2025

ต้อกระจก

หนึ่งในความเสื่อมที่มาพร้อมกับอายุที่มากขึ้นและเป็นสาเหตุอันดับ 1 ของภาวะสายตาเลือนรางและตาบอดทั่วโลก คือภาวะต้อกระจก และมีผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยที่มาพบจักษุแพทย์เมื่อการมองเห็นและภาวะต้อกระจกแย่มากแล้ว หรือที่เรียกทั่วไปว่า "ต้อสุก" ซึ่งเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางตา ยากต่อการผ่าตัด และอาจส่งผลเสียในระยะยาวตามมาได้

ความรุนแรงของโรคต้อกระจก

สังคมไทยในปัจจุบันมีจำนวนผู้สูงอายุมากขึ้น จากรายงานของระบบสถิติทางการทะเบียนแจงข้อมูลให้เห็นว่า ในปี 2022 ประเทศไทยเข้าสู่สังคมสูงวัยอย่างสมบูรณ์ (Complete Aged Society) คือ มีประชากรสูงวัยมากกว่าร้อยละ 14 ของจำนวนประชากรในประเทศ และคาดการณ์ว่าราวปี 2030 ไทยจะกลายเป็นสังคมสูงอายุระดับสุดยอด (Super Aged Society: มีประชากรสูงวันมากกว่าร้อยละ 20 ของจำนวนประชากรในประเทศ) การดูแลสุขภาพจึงเป็นสิ่งที่ควรตระหนักและให้ความสนใจเพิ่มขึ้้น

รู้จักโรคต้อกระจก

โรคต้อกระจก (Cataract) คือภาวะเลนส์ตาขุ่นซึ่งเกิดจากกระบวนการเปลี่ยนแปลงโปรตีนและสารประกอบในเลนส์ตา ทำให้ความใสของเลนส์เสียไปและส่งผลต่อให้แสงผ่านไปยังจอตาลดลง อย่างไรก็ตาม อาการของ 'ต้อ' ยังแยกย่อยเป็นหลากชนิด เช่น ต้อหิน ต้อเนื้อ ต้อลม

สาเหตุของการเกิดต้อกระจก

อายุที่มากขึ้น มักพบในผู้ที่มีอายุ 50 ปีขึ้นไป ซึ่งเป็นความเสื่อมตามวัย
โรคทางพันธุกรรม มักพบในเด็ก หรือติดเชื้อตั้งแต่ในครรภ์ เช่น หัดเยอรมัน ไวรัสเริม เป็นต้น

ปัจจัยกระตุ้นที่เร่งการเกิดภาวะต้อกระจก

เคยได้รับอุบัติเหตุหรือการกระทบการแทกบริเวณดวงตา
มีประวัติได้รับการวินิจฉัยโรคทางตาบางชนิด เช่น การอักเสบในลูกตา หรือเคยเข้ารับการผ่าตัดในลูกตามาก่อน
ได้รับรังสีอัลตราไวโอเลตเป็นระยะเวลานาน เช่น ทำกิจกรรมกลางแจ้ง
ใช้ยากลุ่มสเตียรอยด์เป็นเวลานาน ทั้งชนิดรับประทานและหยอดตา
เคยได้รับการรักษาโดยการฉายรังสีบริเวณศีรษะ หรือยาเคมีบำบัด
มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน หรือภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
สูบบุหรี่เป็นประจำ

อาการของต้อกระจก

มองเห็นไม่ค่อยเห็นหรือเห็นคล้ายหมอกหรือฝ้าบัง
มองเห็นภาพซ้อนในตาข้างใดข้างหนึ่ง
แพ้แสง มองเห็นแสงแตกพร่า อาการเป็นมากช่วงกลางคืน
เห็นสีสดได้ลดลงหรือเพี้ยนไป แยกความแตกต่างของสีหรือระดับความสว่างยากขึ้น

การตรวจวินิจฉัยต้อกระจก

ผู้ป่วยควรเข้าพบจักษุแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุของอาการผิดปกติโดยเร็ว ซึ่งประกอบด้วยการตรวจวัดระดับการมองเห็น วัดค่าสายตา วัดความดันตา และขยายรูม่ายตาเพื่อประเมินลักษณะของต้อกระจกและจอประสาทตาโดยละเอียด และวินิจฉัยแยกโรคอื่นๆ ที่่ทำให้เกิดอาการตามัวได้เช่นกัน ซึ่งการวินิจฉัยโรคที่ถูกต้องนำไปสู่แนวทางในการวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับระยะของโรคและการพยากรณ์โรคได้ต่อไป

การรักษาต้อกระจก

รักษาแบบไม่ผ่าตัด (Conservative treatment) ในกรณีตรวจพบต้อกระจกในระยะเบื้องต้นและยังไม่รบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน การปรับพฤติกรรมและหลีกเลี่ยงปัจจัยที่ส่งเสริมให้เกิดต้อกระจก จะช่วงชะลอการเกิดต้อกระจกได้
ตรวจสุขภาพตาเป็นประจำตามคำแนะนำของจักษุแพทย์
สวมแว่นกันแดดที่กรองแสงอัลตราไวโอเลต หลีกเลียงการมองแสงสว่างมากเกินความจำเป็น
งดสูบบหรี่ร่วมกับการป้องกันอุบัติเหตุที่อาจเกิดกับดวงตา ใส่เครื่องป้องกันหากต้องทำกิจกรรมที่เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ เช่น สวมใส่แว่นกันการกระแทกเมื่้อตัดหญ้า/ตัดเหล็ก สวมอุปกรณ์กันแสงเมื่อเชื่อมเหล็ก เป็นต้น
ทานยาโรคประจำตัวสม่ำเสมอ คุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่แพทย์แนะนำ

การผ่าตัดดวงตา

ข้อบ่งชี้ในการพิจารณาเข้ารับการผ่าตัด คือการมองเห็นแย่ลงจนรบกวนการประกอบกิจวัตรประจำวัน ต้อกระจกสุกหรือมีภาวะแทรกซ้อนจากต้อกระจก เช่น การอักเสบช่องหน้าลูกตา ความดันตาสูง เป็นต้น มี 2 วิธีหลัก ได้แก่

1. การผ่าตัดแผลใหญ่ (Extracapsular Cataract Extraction: ECCE)

วิธีการผ่าตัดดั้งเดิมที่ใช้ในการณีที่ต้อกระจกสุกและแข็งมาก ๆ และไม่สามารถสลายด้วยเครื่องได้ ขนาดแผลมีความยาวประมาณ 10 มิลลิเมตร เพื่อคลอดตัวเลนส์ตาที่สุกออก และใส่เลนส์แก้วตาเทียมเข้าไปแทนจึงเย็บปิดแผล เนื่องจากขนาดแผลค่อนข้างกว้าง จึงใช้เวลาในการผ่าตัดและระยะเวลาในการพักฟื้นนาน

2. การผ่าตัดแผลเล็ก สลายต้อกระจกด้วยเครื่องสลายต้อ (Phacoemulsificaion)

การผ่าตัดอีกแบบคือการผ่าตัดสลายต้อกระจกด้วยคลื่นอัลตราซาวด์ (Ultrasound) ขนาดแผลประมาณ 3 มิลลิเมตร ใช้เวลาในการผ่าตัด 30-60 นาที การผ่าตัดด้วยวิธีนี้สามารถแก้ภาวะสายตายาว สั้น และเอียงได้ โดยใช้เลนส์พับที่มีคุณสมบัติดังกล่าว และผู้ป่วยสามารถพักฟื้นที่บ้านได้หลังการผ่าตัด แผลหายเร็ว ระยะเวลาการพักฟื้นน้อย แต่สามารถรักษาได้เมื่อต้อกระจกอยู่ในระยะที่ยังไม่สุกเท่านั้น

หากมีการมองเห็นเปลี่ยนแปลงและกังวลเรื่องต้อกระจก ควรเข้ารับการตรวจกับจักษุแพทย์โดยเร็วที่สุด ไม่ควรปล่อยให้การมองเห็นแย่ลงเป็นระยะเวลานาน เพราะอาจทำให้เกิดความเสียหายรุนแรง ยากต่อการรักษา และส่งผลกระทบในระยะยาวได้

อ่านข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ https://eyewiki.org/Cataract

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
แผนกจักษุ ชั้น 1 โรงพยาบาลรามคำแหง 2
Email: information@ram2-hosp.com
Line Official: @ram2
โทร: 02-032-3888